بررسی تاثیر الگوی کاشت مکانیزه و شیوه آبیاری بر کارایی مصرف آب و عملکرد گندم در شمال خوزستان

به منظور ارزیابی عملکرد دو سیستم کاشت گندم به صورت جوی و پشته با آبیاری نشتی در مقایسه با روش کشت مرسوم با آبیاری غرقابی، آزمایشی در سال زراعی 1395 در شهرستان شوشتر واقع در شمال استان خوزستان انجام شد. تیمارها شامل نوع کشت (هیرم کاری – خشکه کاری)، کشت با خطی کارهای روی پشته (شیار بازکن ثابت – شیار بازکن فنردار) و سه خط کشت روی پشته با فاصله ردیف‏های 60 و 75 سانتی‌متری در سه تکرار در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. کشت هیرم کاری، استفاده از خطی کار با شیار بازکن فنردار و فاصله ردیف‏های 75 سانتی‌متری میزان عملکرد را در سطح احتمال 1 درصد در مقایسه با دیگر تیمارها به میزان 33 درصد افزایش داد. همچنین شاخص برداشت، بر فاکتور فاصله بین ردیف و نوع کشت در نوع شیاربازکن در سطح احتمال 1 درصد تفاوت معنی‌دار نشان داده است. بیشترین عملکرد دانه با مقدار 5467 کیلوگرم مربوط به هیرم کاری و فاصله ردیف‏های 75 سانتی‌متری و استفاده ازخطی کار با شیاربازکن های فنردار بود و کمترین عملکرد با مقدار 4133 کیلوگرم مربوط به کشت مرسوم بود. نتایج محاسبات نشان داد که هیرم کاری 15% راندمان آبی بالاتری نسبت به خشکه کاری دارد، کشت مرسوم با راندمان آبیاری 184/2کیلوگرم بر متر مکعب کمترین و کشت روی جوی و پشته‏های 75 سانتی‌متری با راندمان آبیاری 648/2 کیلوگرم بر متر مکعب بیشترین راندمان آبیاری را با اختلاف 29% نشان داد. بنابراین کاشت به صورت هیرم کاری، در ردیف‏های 75 سانتی‌متری با شیار بازکن‏های فنردار مناسب‌ترین تیمار در افزایش عملکرد دانه و راندمان آبیاری معرفی گردید.